Sercem układu smarowania silnika jest wytwarzająca ciśnienie oleju pompa zębata, natomiast nerką układu jest pełnoprzeływowy filtr oleju.
Naprawa pompy oleju
Pompę oleju można wymontować z silnika pozostawionego w pojeździe.
■ Zdemontować dolną osłonę blaszaną.
■ Spuścić olej z silnika.
■ Zdjąć miskę olejową.
■ Odkręcić pompę oleju i razem z wałkiem napędzającym wysunąć z kółka zębatego przy wałku rozrządu (pośrednim). Korzystnie jest wcześniej wymontować rozdzielacz zapłonu, ponieważ ułatwi to późniejszy montaż pompy.
Podczas rozbiórki pompy oleju zwracać uwagę, aby śruby pokrywy odkręcać powoli, ponieważ zawór przelewowy pod pokrywa, jest w stanie napiętym. Po zdjęciu płyty zakrywającej pośredniej można wyciągnąć z obudowy kola zębate. Umyć starannie wszystkie części i poddać je weryfikacji. Aby określić dalszą ich przydatność, należy przeprowadzić następujące kontrole.
■ Sprawdzić luz osiowy kół zębatych. W tym celu oczyszczone koła włożyć do obudowy i na jej powierzchni położyć liniał krawędziowy zamiast pokrywy. Zmierzyć szczelinomierzem luz między liniałem a kołami. Luz montażowy wynosi 0,020…0.105 mm, natomiast jako granicę zużycia przyjmuje się 0,15 mm. W tym ostatnim przypadku zachodzi konieczność wymiany kół zębatych, a także często obudowy; najlepiej jednak wymienić całą pompę.
■ Zmierzyć luz międzyzębny kół, wsuwając szczelinomierz między dwa sąsiadujące ze sobą zęby. W nowej pompie luz zawiera się w granicach 0.025…0,100 mm, jako zużycie dopuszczalne można przyjąć 0,31 mm. W przypadku przekroczenia tej wartości kola zębate trzeba wymienić.
■ Dodatkowo zmierzyć szczelinomierzem luz między zewnętrzną krawędzią zęba a ścianką obudowy. Luz montażowy powinien wynosić 0,050 ..0.180 mm. Jeśli wartość ta zbliża się do granicy 0,25 mm, to należy wymienić koła zębate i (lub) obudowę pompy.
■ Luz oś koło zębate napędzane oraz wałek główny – obudowa powinien mieścić się w granicach 0,013…0,055 mm. Części te należą do mniej obciążonych mechanicznie i ich stopień zużycia wystarczy określić na wyczucie.
■ Sprężynę zaworu przelewowego powinno się w miarę możliwości sprawdzić na przyrządzie do badania charakterystyki sprężyn. Długość sprężyny powinna wynosić 36,0 mm po obciążeniu masą 2,5 kg (silnik 900) lub 22,5 mm po obciążeniu masą 4.6 kg (silniki 1100/1300).
Składanie pompy przeprowadza się w kolejności odwrotnej niż rozbieranie. Koła zębate pompy należy dobrze posmarować olejem, aby zapewnić dobre smarowanie podczas rozruchu. Przed zamontowaniem pompy. które wykonuje się w odwrotnym porządku niż wymontowanie, należy kilkakrotnie obrócić koła. wyszukując ewentualne miejsca zacinania.